Dzongsar Jamyang Khyentse (rechtsvoor op foto) is een lama uit Bhutan, filmmaker en schrijver van opmerkelijke teksten. Hij stelt dat de grootste ontdekking in de geschiedenis van de mensheid waarschijnlijk Siddharta’s (Boeddha’s) inzicht is dat het zelf niet onafhankelijk bestaat, dat het louter een etiket is. Volgens hem is iemand een boeddhist als hij of zij de volgende vier waarheden aanvaardt:
1. Alle samengestelde dingen zijn vergankelijk.
2. Alle emoties betekenen pijn.
3. Alle dingen hebben geen inherent bestaan.
4. Nirvana gaat boven concepten.
Wat ik sterk vind aan het boeddhisme is dat het zich baseert op wijsheid; wijsheid om het lijden te verminderen. Nietzsche zag dit in 1888 al:
‘Het boeddhisme is honderd keer realistischer dan het christendom. Het heeft de erfenis in het bloed van het zakelijk en koel problemen aan de orde stellen, het volgt op een eeuwenlange filosofische beweging; het begrip god heeft al lang afgedaan. Het boeddhisme is de enige werkelijk positivistische religie die wij uit de geschiedenis kennen, zelfs in zijn kerntheorie; het zegt niet langer strijd tegen de zonde maar laat de werkelijkheid geheel en al in haar recht door te zeggen strijd tegen het lijden.”
Boeddhisten stellen dat er voortdurend een knagend gevoel in ons zit dat er in het leven meer te halen valt, en deze ontevredenheid leidt tot lijden. Volgens hen bestaat geen enkel component in de hele schepping in een autonome, blijvende, zuivere toestand. En indien wij weten dat alles vergankelijk is, dan klampen wij ons nergens meer aan vast, en als wij nergens aan vastklampen, dan hoeven wij niet langer te denken in termen van hebben of missen. Wat we dus nodig hebben, is dat we ontwaken uit onze gewoontepatronen, verbeelding en hebzucht.
Volgens Dzongsar is het enige doel van Siddhartha’s leer om lafaards zoals wij te helpen begrijpen dat ons lijden en onze paranoia volledig op illusies gebaseerd zijn. Het was niet Siddhartha’s doel om gelukkig te zijn. Zijn pad leidt uiteindelijk niet naar geluk. In plaats daarvan is het een directe weg naar vrijheid van lijden, vrijheid van misvatting en verwarring. Nirvana gaat dus niet om geluk of ellende; het overstijgt al zulke dualistische concepten. De grote vraag is of wij dit kunnen. Voorlopig niet….
Literatuur
Dzongsar Jamyang Khyentse, Wanneer ben je een boeddhist?, 2008
Friedrich Nietzsche, de Antichrist, 1989 (oorspronkelijk 1888)
En als je je gewoon lekker wil voelen, of ontspannen of gelukkig wil zijn, kan je beter een full body massage nemen dan dharma beoefenen zegt DJKR in zijn tweede boek “Not for Happiness”. http://www.amazon.com/Not-Happiness-So-Called-Preliminary-ebook/dp/B007PTA8WE. Het beoefenen van serieuze spirituele pad geeft je niet het comfort waarnaar de meeste wereldse mensen verlangen. Vaak zelfs het omgekeerde. Maar als je wijsheid nastreeft, is de Ngöndro praktijk de weg naar verlichting.