De begrippen circulaire economie en kringloopeconomie duiken steeds vaker op. Mensen als Jacqueline Cramer, Jan Rotmans en Herman Wijffels laten deze woorden steeds vaker vallen en zelfs in het CDA-verkiezingsprogramma komt het woord kringloopeconomie twee keer voor.
Maar wat is een circulaire economie? De basis van zo’n economie is het Cradle to Cradle principe. Dit principe is bedacht door William McDonough en Michael Braungart en gebaseerd op drie basisregels:
1) Afval = voedsel
2) Zon is de energiebron
3) Respect voor diversiteit
In een circulaire economie dienen alle materialen van een product opnieuw gebruikt te worden in hetzelfde of een ander product zonder kwaliteitsverlies. Wanneer alle materialen hergebruikt worden en de producten milieuneutraal zijn is de kringloop compleet en kunnen we spreken van een kringloopeconomie. Het onderstaand filmpje geeft een heldere uitleg.
Een circulaire economie is een grote uitdaging en niet zomaar gerealiseerd. Twee grote problemen die met elkaar verweven zijn doemen direct op. Ten eerste moet ons lineaire geldsysteem omgevormd worden. Het lijkt onmogelijk om de geldhoeveelheid constant te laten groeien terwijl de economie circulair moet zijn. Bankiers en investeerders zullen hun zeer winstgevende core business dus radicaal moeten veranderen. Het mag duidelijk zijn dat dit niet zomaar gebeurd, maar gepaard zal gaan met grote strijd. Ten tweede zullen politici iets anders moeten nastreven dan economische groei. Een constant groeiende kringloop is immers onmogelijk. De hoeveelheid natuurlijke hulpbronnen op aarde blijft beperkt en de eerste kringloop is net zoveel waard als de volgende kringloop. De taak van politici is dus niet langer economisch groei realiseren, maar een veilige steady state realiseren, ecologische grenzen accepteren, werk verdelen en welzijn vergroten. Of Rutte en Samson dit doorhebben vraag ik mij stellig af. Wellicht dat iemand ze wat kan influisteren….
Martijn Jeroen van der Linden 