Dit is de nieuwste video van de Britse campagne- en onderzoeksorganisatie Positive Money. Het is een korte en bondige uitleg van hun voorstellen voor monetaire hervorming. Met eenvoudige beelden wordt uitgelegd hoe geld en bankieren gedemocratiseerd kunnen worden.
Het is mijn inziens belangrijk te beseffen dat geld een afspraak is en dat wij vrij zijn nieuwe afspraken omtrent geld en geldcreatie te maken. Het geldsysteem is geen natuurwet of goddelijke gift, maar door mensen bedacht. Nu het duidelijk is dat het geldsysteem beter kan worden ingericht, is het de hoogste tijd om dit te doen lijkt mij. Waar wachten we eigenlijk nog op?
Positive Money has a brand new website and a new excellent movie with the title What is money? In less than three minutes tough questions like where does money come from? and, how is money created? are answered. For information about these topics in Dutch, check onsgeld.nu.
Gisteren werd bij mijn weten voor het eerst een helder filmpje over geldcreatie op de Nederlandse televisie vertoond. Het NCRV-programma Altijd Wat had de première.
Op internet zijn inmiddels steeds meer filmpjes te vinden die de achtergrond en de werking van het huidige geldsysteem uitleggen. Onderstaand filmpje van Positive Money is onlangs in het Nederlands vertaald. Een aanrader om te bekijken en eigenlijk verplichte kost voor iedereen. Het geldsysteem is namelijk veel te belangrijk om alleen aan economen en bankiers over te laten. Politici, burgers, wij allemaal dienen te weten hoe het geldsysteem werkt en wat de alternatieven zijn. Deze discussie dient nu los te barsten. De informatie is voorhanden.
Het afgelopen jaar heb ik geregeld geblogd over het geldsysteem en gesteld dat de huidige geldcreatie de belangrijkste oorzaak voor de financieel-economische crisis is. Laatst vroeg iemand mij of ik mijzelf geen roepende in de woestijn voelde. Steeds minder eigenlijk. Steeds meer mensen stellen namelijk dat geldcreatie uit het niets door commerciële banken problematisch is en stellen alternatieven voor. In Nederland hebben we sinds kort zo waar een Ons Geld Beweging. Deze beweging lijkt sterk op het Britse Positive Money. Deze club bestaat al 2,5 jaar en is de laatste tijd zeer succesvol in het verspreiden van haar boodschap. In onderstaand filmpje stelt oprichter Ben Dyson dat het probleem geldcreatie langzaam maar zeker mainstream wordt.
Ik ben dus zeker geen roepende in de woestijn; de roep om radicale verandering wordt steeds breder. In een hoog tempo komt goede informatie beschikbaar. Onze onwetendheid lost op. Steeds meer politici en burgers weten inmiddels hoe het geldsysteem werkt en wat de oplossing is. Het plaatsen van de geldcreatie onder democratisch bestuur is een kwestie van tijd. Het gaat gebeuren. Ben erbij. Verdiep jezelf. Kom in actie.
Een week geleden is deel 3 van de zesdelige serie over het geld- en banksysteem van Positive Money uitgekomen. Wederom knap werk. Helder en toegankelijk wordt uitgelegd hoe geldcreatie werkt. Zie ook de eerste twee filmpjes en het bijbehorende blog. De waarheid komt langzaam maar zeker op tafel. Het kan anders. Be informed.
Vandaag zijn twee nieuwe filmpjes van Positive Money gelanceerd. De komende weken volgen er nog vier. In deze serie worden de misvattingen van het bank- en geldsysteem in de UK behandeld. Voor Nederland geld nagenoeg hetzelfde. Steeds meer (jonge) mensen zijn wereldwijd bezig het geldsysteem te ontmaskeren en dit lukt steeds beter. Mede dankzij internet.
Ook ik ben er de afgelopen jaren achter gekomen dat topeconomen en politici de kern van economie, het geldsysteem, niet begrijpen. Ook ik kende de kern lange tijd niet. Tijdens mijn studie bedrijfseconomie aan de Universiteit van Tilburg en mijn 5 werkjaren in de financiële wereld is mij slechts verteld wat geld doet en niet waar geld vandaan komt. Dit heb ik afgelopen jaren geleerd. Helaas zie ik dat vele topeconomen, bankiers en politici weigeren te leren. Zij zijn dogmatisch. Zij houden vast aan foute aannames en om deze reden lukt het niet de crisis op te lossen. De onderwezen theorie en de praktijk lopen uit elkaar. Zij begrijpen doorgaans nog net hoe het contante geldsysteem werkt, maar snappen niets van digitaal geld. Hun kennis van het geldsysteem is vaak ronduit amateuristisch.
Een paar voorbeelden. Ik spreek zo nu en dan oude mannen die beweren dat centrale banken de geldhoeveelheid controleren. Wat een onzin. Ongecontroleerde geldgroei door private banken gebeurt voortdurend. Dit is misschien wel het belangrijkste kenmerk van de wereldeconomie van de afgelopen veertig jaar. Ook zijn er nog steeds economen die denken dat banken eerst geld van spaarders binnenhalen en dit geld vervolgens uitlenen aan leners. Zo verkondigde de Nederlandse top econoom Heertje tijdens een lezing (rond minuut 36) dat indien mensen meer sparen, er meer uitgeleend kan worden. Een onwaarheid. Zo werkt het huidige op schuld gebaseerde geldsysteem niet. De Britse premier Cameron stelde in een speech dat wij een economie nodig hebben die niet gebaseerd is op schulden en consumptie, maar op spaargeld en investeringen. Een onmogelijkheid. Zonder schulden is er binnen het huidige geldsysteem geen geld en dus ook geen spaargeld. Cameron moet zich eens afvragen hoe ik iets kan sparen dat niet eerst gecreëerd is. Verreweg het meeste geld wordt in het bestaande geldsysteem eerst virtueel gecreëerd, dan uitgegeven en pas dan gespaard. Vreemd genoeg ontkennen de meeste politici en topeconomen dat het zo werkt. Ook de wens van vele politici om een grote financiële sector te hebben en weinig schulden is een onmogelijkheid.
Kortom, de meeste politici en economen hebben een veel te romantisch beeld van geld in hun hoofd en verkondigen voortdurend onwaarheden omdat zij niet begrijpen waar geld vandaan komt. Het logische gevolg is dat bijna geen enkele wereldburger snapt hoe ons huidige geldsysteem werkt. Deze serie van Positive Money is dus zeer welkom. Bekijk deze twee filmpjes. Be informed.
Momenteel ben ik een langer stuk over het democratiseren van de geldcreatie aan het afronden. Dit zal ik binnenkort publiceren.
Ik wil u wijzen op een baanbrekende speech over de oorzaken van de financiële crisis die Adair Turner op 2 november 2012 bij de South African Central Bank hield. Turner is voorzitter van de Financial Services Authority in de UK en lid van het Financial Policy Committee van de Bank of England. Hij zei:
“The financial crisis of 2007/08 occurred because we failed to constrain the private financial system’s creation of private credit and money.”
En:
“Banks which can create credit and money to finance asset price booms are thus inherently dangerous institutions.”
En:
“If we really have constructed an economic system in which adequate nominal demand growth is only attainable with a continual upward creep in the level of debt to GDP, we have created a dangerous system and should seek to identify less risky ways ensure that demand is adequate.”
Ook ik stel al langer dat het zeer problematisch is dat het recht om digitaal geld uit het niets te scheppen in commerciële handen ligt. Het business model van commerciële banken is gebaseerd op het verstrekken van kredieten en dit is wat zij de afgelopen decennia hebben gedaan. Vele grafieken laten dit zien. Een paar voorbeelden:
Anno 2012 zitten we allemaal met schulden en er verandert voorlopig weinig. Pas indien het debat over de relatie tussen geldcreatie, schulden en economische groei wordt gevoerd en alternatieven worden onderzocht en geïmplementeerd kan de crisis worden opgelost. Vreemd genoeg gebeurt dit nauwelijks. De discussie vindt nagenoeg altijd plaats binnen het bestaande paradigma, terwijl er wel degelijk alternatieven zijn. Voor meer info over de speech van Adair Turner en alternatieven verwijs ik naar de website van Positive Money. Het kan anders. Het kan beter.
Martijn Jeroen van der Linden 