Martijn Jeroen van der Linden Economie, Filosofie

Not Business As Usual

Not Business As Usual is a brand new documentary that challenges the status quo of how corporations operate by showcasing “conscious capitalism”.  The successful stories of different entrepreneurs highlight the central message of the documentary; that businesses don’t have to compromise profit in order to create valuable social impact. So, we have to go beyond maximizing shareholder value to add value to the world we live in.

A large part of the documentary is about B corporations (or benefit corporations). This is a new legal corporate form in the United States designed for for-profit entities that want to consider society and the environment in addition to profit in their decision making process. These B corporations differ from traditional corporations in regards to their purpose, accountability and transparency. It’s a new and very promising business philosophy. In the UK and Germany are similar developments: Community Interest Company, Gemeinnützige GmbH and Gemeinnützige Kapitalgesellschaft are new corporate forms. The documentary ends, surprisingly enough, with a quote of neoliberal economist Milton Friedman (1912 – 2006):

“What does it mean to say that “business” has responsibilities? Only people can have responsibilities.” 

Maybe, we just misunderstood Friedman…

Martijn Jeroen van der Linden Economie, Filosofie

Global warming

Vanmorgen fietste ik op mijn mountainbike rond Vinkeveen. Grauwe lucht, frisse wind en overal auto’s. Overal mensen alleen in een auto onderweg naar hun werk. Ongetwijfeld allemaal met het idee vandaag iets zinvols bij te dragen aan de maatschappij. Ik vroeg mij vanmorgen af of het werkelijk zo zinvol is.

Wat als blijkt dat al deze goede bedoelingen uiteindelijk niet goed zijn? Er is steeds meer bewijs dat de kans groot is dat wij weersveranderingen – inclusief het huidige slechte weer –  zelf veroorzaken door massaal CO2 uit te stoten. Wetenschappers wijzen er op dat global warming niet alleen betekent dat de temperatuur op aarde systematisch oploopt, maar ook dat we vaker extreem weer krijgen zoals hittegolven, hogere luchtvochtigheid en hevigere regenbuien.

Kan het echt zo zijn dat wij met onze levensstijl gebaseerd op fossiele brandstoffen en constant groeiende consumptie weersveranderingen veroorzaken? En dat de zinvolle baan op lange termijn helemaal niet zo zinvol als de meeste van ons denken? Houden wij onszelf massaal voor de gek? Waarom? Dienen wij onze maatschappij, economie en levensstijl niet per direct radicaal te veranderen?

Het is tijd dit soort grote vraagstukken te beantwoorden en termen als zin en waarde opnieuw te definiëren. Een andere richting lijkt namelijk hard nodig en het zullen mensen moeten zijn die iets anders gaan doen. Zonder verandering van levensstijl verandert er namelijk helemaal niets. De keuze is aan ons…

globalwarming

Martijn Jeroen van der Linden Economie, Filosofie, Kunst

Zero rupees en lovenotes

Regelmatig word ik geattendeerd op bijzondere vormen van geld. In deze blog bespreek ik er twee. Ten eerste, de zero rupee. Dit biljet is afkomstig uit India en wordt gebruikt om politieke corruptie te bestrijden. Hoe werkt het? Op het moment dat iemand wordt gevraagd smeergeld te betalen door bijvoorbeeld een ambtenaar, wordt een biljet van nul roepie overhandigd. Op het biljet staat:

“I promise to neither accept nor give bribe.” 

Zero_rupee_front

Slim bedacht en bovendien succesvol. Ten tweede, de lovenotes van kunstenaar Dadara. Deze biljetten kunnen worden gebruikt om liefde aan een transactie toe te voegen. Op de webshop staat:

“Use this lovenote to add some love to your payment. Not because of your love for money, but because of your love for the person or initiative you’re dealing with!”

love note

Beide vormen van geld maken glashelder dat onze standaard nationale valuta’s (euro’s, dollars, ponden, etc.) niet in staat zijn bepaalde waarden uit te drukken. Sterker nog, zij zijn totaal ongeschikt om de belangrijkste waarden in de wereld weer te geven. Nationale valuta zijn slechts middelen om economie mee te bedrijven en geen maatstaven voor de waarde van onze levens. Het hebben van veel euro’s of een hoog Bruto Binnenland Product betekent bijvoorbeeld niet dat er geen corruptie en veel liefde is. Economie is dan ook veel meer dan financiële transacties. Zero rupees en lovenotes dragen bij aan dit besef en dit maakt deze biljetten nog waardevoller.

Martijn Jeroen van der Linden Economie

Kernideologie

Hotel Pankaj

Dit bord hing aan de muur van een hotel in Chandigarh (een stad in India) waar ik afgelopen weekend dineerde. Perfect wordt het verschil tussen “geld = doel” en “geld = middel” uitgedrukt. Tijdens lezingen merk ik vaak dat velen dit verschil van nature snappen. In de dagelijkse praktijk is het de afgelopen decennia echter misgegaan: steeds meer bedrijven hebben in toenemende mate winstmaximalisatie voorop gesteld. Geld is hierdoor een doel op zich geworden en de kernideologie is verlaten. Bedrijven weten niet langer welke waarden zij aan de (wereld-)gemeenschap toevoegen.

Wat dient er nu te gebeuren? Het is mijn inziens zaak voor bedrijven terug te keren naar hun kernideologie en deze dienen zij te baseren op mens- en natuurwaarden. En dus niet op puur financiële waarden. Gastvrijheid voorop. Geld volgt.

Hoe doen wij dit? Wellicht is het een idee om in ieder bedrijf dit soort borden op te hangen, zodat wij onszelf constant herinneren  aan onze kernideologie. Op deze manier zorgen wij ervoor dat wij geld niet wederom als doel op zich gaan beschouwen en dat bedrijven bij hun kerntaken blijven. Wat denkt u?

Martijn Jeroen van der Linden Economie, Filosofie, Kunst

Geld ≠ Doel

Geld is een middel en geld is geen doel. Dat klinkt heel logisch. Het blijkt in de praktijk echter heel lastig onderscheid te maken tussen geld als middel en geld als doel. Iedereen weet dat de belangrijkste zaken in het leven niet te koop zijn en toch focussen we ons anno 2012 voortdurend op zaken als koopkracht, economische groei, winstmaximalisatie en loonsverhoging. Pas indien we ons bewust worden van wat werkelijk belangrijk is en dit gaan nastreven, kunnen we de sociale, ecologische en financiële crises oplossen. Tot die tijd zullen de crises enkel verergeren vrees ik.

Kortom, wij hebben in de eerste plaats te maken met een crisis van waarden. Een morele crisis. We weten niet meer wat belangrijk is en dus moeten we onszelf afvragen wat we zouden doen als geld geen rol zou spelen in ons leven. Wat willen we nu echt? Wat is het goede om te doen? Waar doen we dit eigenlijk allemaal voor?

Check onderstaand filmpje met lessen van filosoof Alan Watts (1915-1973)  en prachtige post moderne klassieke muziek van de Italiaan Ludovico Einaudi. Een aanrader. Neem wat tijd om te comtempleren.