Kunst – Martijn Jeroen van der Linden

20 feb 201920 feb 2019 Martijn Jeroen van der Linden Economie, Kunst

Hoe verder met het geldstelsel?

Zes jaar geleden schreef ik op deze website een blog getiteld ‘Geldcreatie mainstreamen’. Dit is inmiddels aardig gelukt. Onlangs publiceerde de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid het rapport ‘Geld en Schuld’. Het rapport is geschreven naar aanleiding van burgerinitatief Ons Geld waarvan ik een van de initiatiefnemers was.

Op Follow the Money publiceerde ik vandaag het artikel ‘Hoe verder met het geldstelsel?’ over dit rapport, lobby, monetaire ongeletterheid en vervolgstappen. Een logische vervolgstap is naar mijn mening het ontwikkelen en geleidelijk implementeren van digital contant geld. In het artikel vraag ik mij af wie de werkelijke radicalen zijn: “zij die vasthouden aan het monetair-financieel systeem van het industriële tijdperk en niet willen experimenteren, of zij die stapsgewijs willen moderniseren naar het digitale tijdperk?” Vorige maand verscheen er een langer artikel getiteld ‘Tijd voor transitie van financieel-monetair syteem naar digitaal tijdperk’ in Economisch Statistische Berichten.

Komende zaterdagmiddag (23 februari van 15-17:30 uur) mede-organiseer ik een conferentie in Carré. Wetenschappers, activisten, politici en theatermakers zullen het podium betreden. Meer informatie is te vinden op de website van Ons Geld. De trouwe volgers van dit blog, bied ik twee gratis kaarten aan. Stuur mij even een mail indien je hier gebruik van wilt maken. Wordt vervolgd.

13 mrt 2017 Martijn Jeroen van der Linden Economie, Filosofie, Kunst

Gesprek Klaas van Egmond

Recentelijk ging ik met Klaas van Egmond in gesprek over diverse facetten van beschaving bij café Weltschmerz. Naar mijn mening is Klaas een van de scherpste geesten van dit land. Dit gesprek gaat onder andere over geschiedenis, cultuur politiek, wetenschap en economie. Klaas z’n Aristoteliaanse pleidooi voor het midden is sterk. Kijken dus!

23 mei 2016 Martijn Jeroen van der Linden Kunst

Close Encounter

Last two day I assisted my brother a bit while he was painting portraits and self-portraits in Gallery NTK (Prague). Painting and making pictures live is always an interesting experience. I always enjoy the interaction between visitors and the artist. Painting portraits live adds an unexpected element to an exhibition. It transforms cautious visitors into models.

The exhibition at Gallery NTK is titled Close Encounter because it brings together the work of Roel and “postconceptual” artist Martin Kochan. Coming weeks more live events will happen, e.g. on the end date of the exhibition, June 11th, all visitors will receive a (self-) portrait.

Deze slideshow vereist JavaScript.

8 jul 2015 Martijn Jeroen van der Linden Economie, Kunst

Briljant theater: Casino Royale

Vanmiddag bezocht ik het theaterstuk Casino Royale op de Parade. In één woord briljant. Suver Nuver haalt echt alles uit de kast. Peer van den Berg, Dette Glashouwer en Henk Zwart zetten humor, intellect, ranzigheid en bizarre fratsen in om onze financiële moraal en het huidige financiële stelsel uit te beelden. Ze worden daarbij geassisteerd door drie spelers van het volksoperahuis. De ondertitel van Casino Royale is veelzeggend: “Je weet dat je belazerd wordt, maar het is heerlijk”.

Ik heb Dette de afgelopen jaren vrij goed leren kennen en weet hoe hard zij heeft gestudeerd om geld, banken en economie te begrijpen. Het resultaat mag er zijn. Haar vorige stukken waren goed, Casino Royale is mijn ziens echter een volgende stap. Het stuk is inhoudelijk messcherp, radicaal, obsceen, confronterend en vol humor. De foto’s spreken denk ik voor zich. Kortom, gaat allen kijken op de Parade (Den Haag 6 t/m 9 juli, Utrecht 17 t/m 20 juli en Amsterdam 19 t/m 23 augustus). Dit mag u niet missen.

27 jan 201513 feb 2015 Martijn Jeroen van der Linden Economie, Kunst

De kunsten en geldcreatie

Op deze blog heb ik regelmatig over het onderwerp geldcreatie geschreven. Twee jaar geleden bijvoorbeeld in een stukje met de titel geldcreatie mainstreamen. Zeven jaar na het uitbreken van de financiële crisis is het dan eindelijk gelukt: geldcreatie is hot. Het theaterstuk Door de bank genomen van de Verleiders heeft hier een belangrijker rol ingespeeld. In dit stuk gaan de Verleiders in op de werking van banken, geldcreatie, excessen en alternatieven. Vanaf de première op 9 november 2014 loopt Door de bank genomen als een trein: de zalen zijn uitverkocht, de recensies lovend en de boodschap verspreidt zich.

Zoals wel vaker in de geschiedenis is het niet de wetenschap of de politiek, maar zijn het de kunsten die een lastig onderwerp aankaarten. De opstand in België in 1830, die uiteindelijk leidde tot de afsplitsing van Nederland, is een prachtig voorbeeld. Willem de Bruin schrijft in het Historisch Nieuwsblad: “Volgens de overlevering raakten de Belgen zo in vervoering door het duet ‘Amour sacré de la patrie’ uit de opera La Muette de Portici, dat ze op 25 augustus 1830 spontaan in opstand kwamen tegen koning Willem I. In werkelijkheid werden de gebeurtenissen die avond waarschijnlijk geregisseerd. De onrust die toen uitbrak, leidde uiteindelijk tot de afscheiding van België.” Kortom, het toneelstuk La Muette de Portici – De Stomme van Portici – was niet de hoofdoorzaak, maar speelde wel een belangrijke rol.

Begin december vorig jaar zat ik samen met George van Houts van de Verleiders, Ad Broere en Ons Geld collega Luuk de Waal Malefijt in een Amsterdams café. George vertelde dat veel bezoekers na hun theatershow verbaasd en soms zelfs boos reageren, en vaak iets willen doen om het onderwerp geldcreatie aan te kaarten en beter te begrijpen. Maar wat konden we hen aanbieden? Op deze decemberdag besloten we een burgerinitiatief op poten te zetten met als doel het onderwerp geldcreatie op de politieke agenda te krijgen en een maatschappelijk gesprek aan te wakkeren.

Op 13 januari lanceerden de Verleiders bij De Wereld Draait Door het burgerinitiatief. Door de grote drukte viel de website meteen om. Desalniettemin waren de benodigde 40.000 handtekeningen in 28 uur binnen. Inmiddels hebben ruim 81.000 mensen getekend. De afgelopen twee weken is er een hoop gebeurd. Zelf discussieerde ik met Robin Fransman over het gevoelige onderwerp monetaire hervorming op Follow the Money, en met ING-econoom Teunis Brosens op RTL-Z. Gisteren waren Ad en George te gast bij TROS Radar.

Wat mij de afgelopen weken wederom is opgevallen is dat het monetaire hervorming vaak verkeerd wordt uitgelegd. Ter introductie in dit onderwerp raad ik de korte uitleg (engels) van Mark Joób en dit artikel (nederlands) van Edgar Wortmann aan. Ook op de website van het burgerinitiatief zijn diverse links naar goede stukken, websites en filmpjes te vinden. Tekenen kan tot en met de laatste show van de Verleiders op 31 maart.

Tot slot, ik hoop dat veel kunstenaars zich laten inspireren door de Verleiders en zich gaan bezig houden met maatschappelijke issues. De kunsten hebben de unieke positie om gevoelige onderwerpen aan te kaarten en taboes te doorbreken. Maak hier gebruik van zou ik zeggen!

21 nov 20143 dec 2014 Martijn Jeroen van der Linden Filosofie, Kunst

Iedereen een kunstenaar

Afgelopen woensdag gaf ik samen met Ruben Jacobs een Studium Generale lezing op de HKU over kunst, economie en taboe. Na afloop gaf Ruben aan mij zijn net uitgekomen boek Iedereen een kunstenaar. Gisteren heb ik dit beknopte essay (pocket formaat, 86 pagina’s) met een schat aan informatie meteen met plezier gelezen. Hier een korte recensie.

In Iedereen een kunstenaar analyseert Jacobs de kunstenaar in de kapitalistische maatschappij en de omarming door het kapitalisme van het ideaal van authenticiteit. Hij stelt dat expressieve autonomie een centrale waarde voor ons allemaal is geworden in wat hij het creatief kapitalisme noemt. Creativiteit is tegenwoordig een must – iedereen een kunstenaar – en de antithese tussen kunst en commercie lijkt te zijn opgeheven. Het ooit zo verafschuwde kapitalisme is omarmd door de creatieve sector.

Jacobs merkt scherp op dat authenticiteit niet langer ‘ken u zelf’ maar steeds meer ‘wordt u zelf’ betekent en stelt dat consumptie een middel tot zelfrealisatie is geworden. In de moderne consumptiemaatschappij staat niet langer de gebruikswaarde van producten centraal maar worden goederen voortdurend gebruikt om het ‘gevoel van gebrek’ te voeden. Terecht stelt Jacobs dat de creatieve industrie steeds vaker de motor is voor de continuering en uitbreiding van de consumptiesamenleving door de creatie van constant nieuwe life styles, beelden en meningen, en dat juist deze constante vergroting van behoeften en verlangens van allerlei sociale en ecologische problemen veroorzaakt. Ofwel, de overaccentuering van het ik en het ik-gevoel leidt tot een verlies van het gevoel voor samenleven en diverse concrete problemen.

Het verlangen naar authenticiteit blijkt bovendien in de praktijk lastig te bereiken door enerzijds het ‘gevoel van gebrek’ en anderzijds door een steeds grotere druk aan de productiekant. In de werkomgeving gelden tegenwoordig de mantra’s flexibiliteit, persoonlijke autonomie en creativiteit. Werk moet volgens Jacobs leuk, uitdagend en ‘betekenisvol’ zijn. Hierdoor vervaagt de grens tussen werk en privé wat leidt tot een vorm van zelfexploitatie. De druk op werknemers wordt steeds hoger en leidt zelfs tot stress, burn-outs en depressies.

Jacobs stelt dat ‘de creatieve industrie het hart en het laboratorium van het artistieke kapitalisme vormt. Hier wordt gespeeld en geëxperimenteerd met nieuwe product- en dienstvormen, netwerkconstructies, arbeidsomstandigheden. . .’ De economie zou steeds afhankelijker worden van creativiteit. Of dit waar is weet ik niet. Volgens mij zijn financialisering van de economie en de steeds groter wordende macht van multinationals belangrijkere processen, en is dit het hart van het huidige kapitalisme waar we steeds afhankelijker van worden.

Doorgaan met het lezen van “Iedereen een kunstenaar”

29 aug 201429 aug 2014 Martijn Jeroen van der Linden Kunst

Roel’s zelfportretten

Een blog schrijven over de kunst van mijn broertje Roel. Lastig vind ik het. Ik ken zijn werk en zijn denken goed, wellicht te goed. Momenteel heeft hij een solo expositie in de Kers Gallery in Amsterdam en over 3 weken vertrekt hij naar Praag voor een vervolgopleiding. De afgelopen vier jaar hebben Roel en ik vlakbij elkaar gewoond, geregeld hebben wij samengewerkt, vaak samen gegeten en ontelbare uren gediscussieerd over vele facetten van het bestaan. De betekenis van kunst in het algemeen, van zijn kunst in het bijzonder, de gang van zaken in de kunstwereld, het verkopen van kunst en ‘hoe verder?’ waren vaak terugkerende onderwerpen.

Jaren achter elkaar heeft hij zichzelf geschilderd. Een narcistisch trekje? De ultieme vorm van zelfonderzoek? Of een verslaving? Dag in dag uit naar jezelf kijken, jezelf weergeven, jezelf afvragen ‘wie en wat ben ik?’, altijd maar blijven zoeken naar nieuwe manieren om deze vraag te beantwoorden en het antwoord op een doek te krijgen. Jezelf steeds verder verdiepen in de geschiedenis van schilderkunst, de werken van andere schilders, zodat je langzaam zelf opgaat in deze schilderkunst. Honderden, zo niet duizenden zelfportretten heeft Roel inmiddels gemaakt. Verschillende formaten, stijlen, sferen, technieken, composities, materialen, verwijzingen, etc. Zijn werk is direct. Hij schildert de schilder en ontwijkt daarmee de lastige vraag ‘is niet ieder kunstwerk een soort portret van de kunstenaar?’ Een zelfportret beantwoordt deze vraag direct.

Met verbazing en een bepaalde vorm van respect ben ik de afgelopen jaren getuige geweest van zijn groeiende oeuvre. Verbaasd door zijn energie – soms kan ik bijna niet geloven dat hij schilderen echt zo interessant vind; verbaasd over de oneindige creatitiet die er schijnt te zijn – in hem, maar ik denk in ons allemaal; verbaasd ook over het proces na het schilderen – hoe moeilijk het is om kunst te verkopen. Over dit laatste probleem, het aan de man brengen van kunst, hebben we vaak gesproken. Wat is een goede strategie? Waar vind je verzamelaars en kunstkenners? Moet de prijs naar beneden? Of juist omhoog? Is een korting bij meerdere aankopen verstandig of juist niet? Is directe verkoop aan verzamelaars beter? Of toch via een galerie? Voor de expositie in de Kers Gallery hebben we een nieuw verkoopsysteem bedacht. Op drie manieren kan er worden geboden:

Iemand heeft inmiddels al een transport naar Praag geboden in ruil voor een zelfportret. Iemand anders een muur op een kunstbeurs.

Wat ons ook vaak heeft verbaasd is het feit dat kunst zo vaak wordt afgezonderd van het echte leven en dat de kunstwereld eigenlijk helemaal niet creatief is als het gaat om kunst in de wereld zetten. In de beschermde omgeving van een galerie of een museum hangen de mooiste kunstwerken, maar ons dagelijks bestaan, het echte leven, lijkt in toenemende mate gedomineerd te worden door efficiency, financiele rekensommen, rationele levensvisies, standaardisatie, IKEA kasten en H&M kleding. Kunst lijkt compleet afgezonderd van ons leven te zijn. Deze quote van de Franse filosoof Foucault past bij deze verbazing:

“What strikes me is the fact that in our society, art has become something which is related only to objects and not to individuals, or to life. That art is something which is specialized or which is done by experts who are artists. But couldn’t everyone’s life become a work of art? Why should the lamp or the house be an art object, but not our life?”

Ik hoop dat Roel in Praag zijn kunst meer in het dagelijks leven, in zijn dagelijks leven, in het Praagse dagelijkse leven, weet te krijgen. Dat zal niet makkelijk zijn, maar een poging is de moeite waard. Mocht u nog naar de Kers Gallery willen gaan dan kan dat tot 7 september 2014 (Don | 14.00 -1700 Vrij & Za | 10.00 -17.00).

14 nov 2013 Martijn Jeroen van der Linden Kunst

The Art of Activism II

A couple of months ago I wrote the blog The Art of Activism about the intriguing activist artworks of Petr Pavlensky. Four days ago (November 20, 2013) this Russian artist made another fascinating work. While sitting naked on the cobblestones in front of the Lenin’s Mausoleum on Moscow’s Red Square Pavlensky hammered a huge nail through his scrotum affixing it to the stone pavement. He defined his act, which he called “Fixation”, as a metaphor for the current state of Russian society in the face of the Kremlin’s policies, calling Russian society apathetic and fatalist. In his statement to the media he declared:

“A naked artist, looking at his testicles nailed to the cobblestone is a metaphor of apathy, political indifference, and fatalism of Russian society.”

This action coincided with the annual Russian Police Day. When the police arrived, they covered him with a blanket and arrested him, but they could not prevent that his artwork went all over the world. Pavlensky even reached the Dutch website geenstijl. Well done Petr!

7 nov 2013 Martijn Jeroen van der Linden Kunst

Like4Real

Yesterday Dutch artist Dadara gave a talk about connectedness at TedX Amsterdam. It’s a great performance. Dadara shows in a funny way how social media have changed our lives and he examines what a “like” means nowadays.

He currently also sells like notes to make it possilbe to add some like to your payment. A simple idea to question the idea of value. I do like (!) his art works, because they are accessible. He works in public space and he connects to our daily life experience.

4 nov 2013 Martijn Jeroen van der Linden Filosofie, Kunst

Radicale verandering

Ruim een week ben ik inmiddels in Berlijn. Om diverse redenen vind ik de hoofdstad van Duitsland prachtig, maar vooral omdat zij verandering ademt. Berlijn laat mij zien dat verandering altijd plaatsvindt, dat verandering mogelijk is en dat radicale verandering soms onvermijdelijk is. Dit laatste is een belangrijke les. Sinds een jaar of vijf streef ik zelf op diverse fronten streef naar radicale verandering. De twee belangrijkste zijn monetaire hervorming en het verwijderen van landsgrenzen voor mensen.

Over geldcreatie heb ik inmiddels vele blogs en een langer stuk De kunst van geldscheppen geschreven. Geldcreatie dient niet langer het privilege te zijn van commerciële banken maar onder publiek bestuur geplaatst te worden. Velen denken dat dit gezien de macht van banken onmogelijk is. Zij vergeten echter dat verandering de modus van het leven is en dat zeker in tijden van voortdurende crisis radicale verandering noodzakelijk is.

Daarnaast probeer ik al jaren samen met mijn broertje Roel, onder de naam Ardvanderlinden, de discussie over de betekenis van landen, grenzen en identiteit aan te wakkeren. Volgens ons is het concept landen de grootste veroorzaker van ongelijkheid in de wereld. Hoe kan het zijn dat dieren, kapitaal en goederen vrijer zijn dan mensen? Afgelopen week hebben we twee keer, in Berlijn en in Szczecin, op straat 195 vlagportretten geschilderd. Voor ieder land een. Een tentoonstelling in de buitenlucht betrekt toevallige voorbijgangers bij het werk en levert vaak direct discussie op.

De afgelopen jaren hebben mij geleerd dat vele mensen inmiddels weten dat radicale verandering onvermijdelijk is. De sociale, ecologische en economische crises zijn niet op te lossen met business as usual. Bestaande concepten hebben geleid tot de crises en kunnen niet gebruikt worden om haar op te lossen. De grote vraag is wanneer (jonge) mensen de mogelijkheid krijgen of nemen om de radicale verandering die zij wensen door te voeren. Of dit gaat lukken is onbekend. Berlijn laat in ieder geval zien dat radicale verandering mogelijk is.